Không ồn ào, không náo nhiệt, phố cổ Hội An mang một vẻ đẹp bình lặng và cổ kính. Sức hấp dẫn của đô thị cổ được tạo nên từ những kiến trúc, những mái ngói rêu phong, những con phố đèn lồng đầy màu sắc… Với hơn 1000 di tích, từ phố xá, nhà cửa, hội quán, đình, chùa, miếu, nhà thờ, giếng cổ,… cho đến các món ăn truyền thống, phố cổ Hội An đã làm say lòng không biết bao nhiêu du khách trong và ngoài nước với những nét đẹp trường tồn cùng thời gian.

Đến với Phố cổ Hội An, không những được đắm mình trong vẻ đẹp bình dị của phố cổ, du khách còn được khám phá sự giao thoa giữa các nền văn hóa phương Đông đến từ Nhật Bản, Trung Quốc và văn hóa Việt. Bởi Hội An vốn là thương cảng đông đúc và sầm uất nhất tồn tại dưới triều Nguyễn. Chính sự giao thương đó đã tạo nên một Hội An đa văn hóa, đa sắc màu tồn tại đến ngày nay… Cùng khám phá vẻ đẹp độc đáo “Một thoáng Hội An” qua những góc máy độc đáo của tác giả Phan Tất Lành.

Phố cổ Hội An nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 30 km về phía nam. Nhờ những yếu tố địa lý và khí hậu thuận lợi, Hội An từng là một thương cảng quốc tế sầm uất, nơi gặp gỡ của những thuyền buôn Nhật Bản, Trung Quốc và phương Tây trong suốt thế kỷ XVII và XVIII. Hội An may mắn không bị tàn phá trong hai cuộc chiến tranh và tránh được quá trình đô thị hóa ồ ạt cuối thế kỷ 20. Bắt đầu từ thập niên 1980, những giá trị kiến trúc và văn hóa của phố cổ Hội An dần được giới học giả và cả du khách chú ý, khiến nơi đây trở thành một trong những điểm du lịch hấp dẫn của Việt Nam. Đô thị cổ Hội An ngày nay là một điển hình đặc biệt về cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á được bảo tồn nguyên vẹn và chu đáo.
Trong lòng phố cổ, những mái nhà xếp san sát bên nhau. Phần lớn những ngôi nhà ở đây là những kiến trúc truyền thống có niên đại từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19, phân bố dọc theo những trục phố nhỏ hẹp. Kiểu nhà ở phổ biến nhất chính là những ngôi nhà hình ống chỉ một hoặc hai tầng với chiều ngang hẹp, chiều sâu rất dài. Nhà được làm từ những vật liệu có sức chịu lực và độ bền cao do đặc điểm khí hậu khắc nghiệt nơi đây. Hai bên có tường gạch ngăn cách và khung nhà bằng gỗ, chia thành ba gian với lối đi ở giữa. Mỗi ngôi nhà ở Hội An đều đảm bảo sự hài hòa giữa không gian sống và thiên nhiên.
Hội An nổi tiếng bởi vẻ đẹp kiến trúc truyền thống, hài hòa của những ngôi nhà, bức tường và cả những con đường. Cùng với bao biến cố thăng trầm của lịch sử, phố cổ Hội An vẫn giữ những nét đẹp trầm mặc, rêu phong, cổ kính trong từng mái ngói, bức tường, từng viên gạch, hàng cây,… Với lối kiến trúc độc đáo, không gian phố cổ Hội An luôn thoáng đãng, tràn ngập ánh sáng mặt trời, con người và thiên nhiên như hòa làm một.
Một người bán hàng rong đang đi qua chùa Cầu (còn gọi là chùa Nhật Bản) – “biểu tượng của Hội An”. Qua năm tháng và các lần trùng tu, chùa Cầu vẫn là một công trình độc đáo, một nét đẹp kiến trúc đậm phong cách Việt.
Một xưởng dệt lụa tơ tằm thủ công vẫn được dụy trì ở Hội An cũng góp phần tạo nên sự đặc biệt cho khu phố cổ.
Hay một chiếc giếng cổ nằm ngay giữa lối đi vẫn được bảo tồn là một trong những nét đặc sắc nơi đây
Ngoài vẻ đẹp độc đáo của những ngôi nhà, con phố thì Hội An còn biết đến bởi những địa điểm tâm linh nổi tiếng, một trong số đó là chùa Bà Mụ Hội An – công trình kiến trúc, văn hoá tâm linh nổi tiếng. Chùa Bà Mụ Hội An bắt đầu được khởi công xây dựng từ năm 1626, mãi đến năm 1848, chùa mới được trùng tu và xây dựng lại theo quy mô lớn hơn và sau đó hoàn thành vào năm 1922. Tổng thể kiến trúc chùa Bà Mụ Hội An nổi bật nhất là không gian của cổng tam quan với kiến trúc cổ, chạm khắc hoa văn tinh xảo. Hình ảnh những tia nắng phủ lên chùa Bà Mụ tạo nên một vẻ đẹp thật lung linh, huyền ảo.
KTS Kazimierz Kwiatkowsky (có tên thân mật là Kazik) – người có công lớn trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị đô thị cổ Hội An, góp phần để Hội An được công nhận Di sản văn hóa thế giới. Năm 2007, thành phố Hội An đã xây dựng một công viên nhỏ ngay trung tâm khu phố cổ Hội An và đặt bức tượng bán thân của KTS Kazik tại đây để tưởng nhớ công lao của ông.
Phố cổ Hội An vẫn luôn mang một nét đẹp riêng trong từng góc phố, từng mái nhà, và trên những con đường nhỏ. Bước đi trên từng con phố nhỏ, từng con dường của ngày xưa cũ, những ký ức đẹp đẽ có dịp được quay trở về.
Quần thể di tích kiến trúc Hội An hết sức phong phú và tuyệt mỹ đã, đang là địa điểm thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, khám phá. Nơi đây, dường như thời gian đã dừng lại trong từng mái nhà lợp ngói âm dương phủ kín màu rêu, trên những mảng tường xám mốc xưa cũ, lưu giữ từ xa xưa và tồn tại cho đến ngày nay.
Nằm giữa sông Hoài thơ mộng, “Đảo Ký Ức Hội An’ thật mỹ lệ trong ráng chiều. Ngày 11.11.2022 – tại lễ trao giải World Travel Awards – giải thưởng được mệnh danh là “Oscar của ngành du lịch” – diễn ra tại Oman, Đảo Ký Ức Hội An đã được vinh danh là “Điểm đến giải trí hàng đầu thế giới 2022”.

Ảnh: Phan Tất Lành
Nội dung: Lê Nhung