Sáng 15/2, UBND huyện Quỳ Hợp tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử cấp tỉnh đền Mường Ham và Lễ hội Mường Ham năm 2024.

Đền Mường Ham (huyện Quỳ Hợp) được UBND tỉnh Nghệ An xếp hạng Di tích Lịch sử cấp tỉnh tại Quyết định số 4125/QĐ-UBND ngày 12/12/2023

Tương truyền, mường Ham được Tạo Nọi là con trai của Tạo Mường Tôn – từ huyện Quế Phong về lập nên, Mường Ham được hợp từ các mường Khủn Tinh và mường Ham, nay là các xã Châu Cường, Châu Quang huyện Quỳ Hợp tỉnh Nghệ An. Trước đây lễ hội Mường Ham được gọi là lễ hội Thẳm Pựn Pang-Nang Ni. Xã Châu Cường đã khôi phục lại đền Mường Ham để thờ và ghi nhớ công đức của Tạo Nọi. Đền Mường Ham là công trình kiến trúc tâm linh, nơi kết tinh nhiều giá trị quý báu về lịch sử, văn hóa, là chỗ dựa tinh thần, nơi gửi gắm niềm tin và ước vọng của đồng bào Thái ở Quỳ Hợp từ bao đời nay.

Quang cảnh xung quanh đền Mường Ham
Nhân dân rước bằng công nhận Di tích Lịch sử cấp tỉnh về đền Mường Ham. Đây là đền thờ nhánh của đền Chín Gian thuộc huyện Quế Phong nên không chỉ bà con người Thái ở huyện Quỳ Hợp mà cả ở các huyện Quỳ Châu, Quế Phong cũng đến vui hội.
Các tiết mục văn nghệ đặc sắc được trình diễn trong buổi lễ

Phần lễ gồm: khai quang, cúng lễ, dâng lễ và tạ lễ Tạo Mường, Tạo Nọi nhằm ôn lại công đức dựng bản, lập mường của các vị thần được thực hiện vào sáng mồng 5 tháng Giêng âm lịch, sau đó là phần hội diễn nghệ thuật quần chúng. Sang mồng 6 diễn ra lễ rước Tạo Nọi về đền và lễ khai hội.

Nằm trong khuôn khổ lễ hội có các hoạt động thi đấu các môn thể thao dân tộc và các sinh hoạt văn hóa cộng đồng như ném còn, bắn nỏ, khắc luống, nhảy sạp…
Lễ hội Mường Ham đã thu hút đông đảo du khách địa phương và thập phương về tham dự. Đây được coi là lễ hội đầu tiên trong năm mới theo phong tục, tập quán của bà con dân tộc Thái miền Tây Nghệ An.

Ảnh: Nhật Thanh
Nội dung: Mộc Hương