Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được xem là một trong những nhà thơ Ba Lan vĩ đại nhất. Có thể nói, các tác phẩm của ông dù được thể hiện ở nhiều thể loại, phong cách, giọng điệu khác nhau nhưng luôn mang nỗi trăn trở, chiêm nghiệm về thực tại; luôn hướng tới tình yêu, cái đẹp và chứa đựng khát vọng về một cuộc sống hòa bình, công bằng, hạnh phúc. Trong sự nghiệp của mình, ông được trao tặng nhiều giải thưởng danh giá, tiêu biểu là giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel Văn học năm 1980.
Piosenka o końcu świata
Czesław Miłosz
W dzień końca świata
Pszczoła krąży nad kwiatem nasturcji,
Rybak naprawia błyszczącą sieć.
Skaczą w morzu wesołe delfiny,
Młode wróble czepiają się rynny
I wąż ma złotą skórę, jak powinien mieć.
W dzień końca świata
Kobiety idą polem pod parasolkami,
Pijak zasypia na brzegu trawnika,
Nawołują na ulicy sprzedawcy warzywa
I łódka z żółtym żaglem do wyspy podpływa,
Dźwięk skrzypiec w powietrzu trwa
I noc gwiaździstą odmyka.
A którzy czekali błyskawic i gromów,
Są zawiedzeni.
A którzy czekali znaków i archanielskich trąb,
Nie wierzą, że staje się już.
Dopóki słońce i księżyc są w górze,
Dopóki trzmiel nawiedza różę,
Dopóki dzieci różowe się rodzą,
Nikt nie wierzy, że staje się już.
Tylko siwy staruszek, który byłby prorokiem,
Ale nie jest prorokiem, bo ma inne zajęcie,
Powiada przewiązując pomidory:
Innego końca świata nie będzie,
Innego końca świata nie będzie.
Warszawa, 1944
Bài ca về ngày tận thế
Czesław Miłosz
Vào ngày tận thế
Ong bay lượn quanh bông hoa sen cạn,
Người dân chài đang vá tấm lưới óng ánh.
Cá heo tung tăng nhảy trên biển xanh,
Chim sẻ non bám trên rãnh nước lành
Và con rắn có tấm da vàng như xưa nay vẫn vậy.
Trong ngày tận thế
Phụ nữ che ô đi qua cánh đồng,
Một kẻ say rượu ngủ bên bờ bãi cỏ,
Những người bán rau đang rao trên phố
Và chiếc thuyền buồm màu vàng đang bơi tới đảo,
Tiếng vĩ cầm trong không gian vẫn tiếp tục ngân nga
Và đêm đầy sao đang khép lại.
Còn những người chờ đợi chớp và sấm sét,
đang thất vọng.
Còn những người đã chờ đợi tín hiệu và tiếng kèn thiên thần,
không tin rằng điều đó đã bắt đầu xảy ra.
Khi mặt trời và mặt trăng đang ở trên cao
Khi ong vẫn đến thăm hoa hồng,
Khi những đứa trẻ đỏ hỏn vẫn ra đời,
Không ai tin rằng điều đó đã bắt đầu xảy ra.
Chỉ có một ông già tóc bạc là có thể là nhà tiên tri,
Nhưng ông ta không phải là một nhà tiên tri, vì ông có nhiều công việc khác,
Vừa buộc những túm cà chua, ông nói:
Sẽ không có ngày tận thế nào đâu,
Sẽ không có ngày tận thế nào đâu.
Warszawa,1944
Hoàng Xuân Thường chuyển ngữ từ nguyên bản tiếng Ba Lan.
(Bài đăng trên tạp chí Sông Lam số 29, tháng 11+12/2022)