Như thường lệ, đến ngày 9 và 10 tháng 2 (âm lịch) năm nay, người dân thập phương lại về với xã Võ Liệt để dự Lễ hội đền Bạch Mã. Đây là một sinh hoạt văn hóa tâm linh quan trọng của người dân địa phương, cũng là cơ hội để tổ chức các hoạt động quảng bá hình ảnh, thu hút du khách đến khám phá các nét đẹp của vùng quê Thanh Chương.
Đền Bạch Mã tọa lạc tại thôn Tân Hà, xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương. Đền thờ vị nhân thần có thực tên là Phan Đà. Ông là một vị tướng, sinh vào đầu thế kỷ 15, từng tham gia khởi Nghĩa Lam Sơn, hiện nay vẫn còn mộ ở xã Thanh Long, huyện Thanh Chương. Đền Bạch Mã được coi là một trong những ngôi đền linh thiêng nhất ở Nghệ An và được nhiều khách thập phương biết đến. Lễ hội đền Bạch Mã cũng là một lễ hội lớn của bà con nhân dân địa phương, là một sự kiện văn hóa được nhiều người quan tâm.
Khác với nhiều năm trước, lễ hội đền Bạch Mã năm nay được chuẩn bị chu đáo, tổ chức bài bản hơn. Trước khi đến mùa lễ hội, con em quê hương trên mọi miền tổ quốc, cán bộ, Nhân dân địa phương và các nhà hảo tâm, cùng đóng góp tiền bạc, công sức để cùng chính quyền tu sửa lại nhà đền thêm phần khang trang, rộng rãi. Khuôn viên được mở rộng, nhiều hạng mục công trình được tu sửa lại. Năm nay, đền Bạch Mã được đầu tư 929 triệu đồng từ nguồn xã hội hóa để cải tạo sân đền, thay thế toàn bộ vách bằng gỗ của Trung điện và Thượng điện, làm mới trần và khám ngai để bảo vệ long ngai, bài vị, làm giá bát bửu, sửa chữa bàn thờ và đồ tế khí bị hư hỏng, lắp mới hệ thống điện chiếu sáng với hơn 200 đèn Led; mua sắm thêm bàn ghế, đồ dùng, đồ tế khí, lầu hóa hương, sân để xe, hệ thống bờ rào, kè lại hệ thống ta luy, bờ dải trước đền… Được sự đầu tư lớn đó góp phần làm cho đền Bạch Mã thêm phần khang trang, sạch đẹp hơn.
Ngoài các hoạt động hội sôi nổi như thường lệ: thi đấu thể thao, trò chơi dân gian, Lễ hội đền Bạch Mã năm nay được tổ chức bài bản, đa dạng hơn các mùa lễ trước, trong đó có một số hoạt động mới như: tổ chức hội thơ, hội thi “Nữ sinh thanh lịch Lễ hội Bạch Mã”, tổ chức gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP, lắp đặt màn hình Led quảng bá hình ảnh sản phẩm OCOP và tiềm năng du lịch của huyện. Đặc biệt lễ hội năm nay cũng là dịp công bố và trao quyết định: Lễ hội đền Bạch Mã là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Với những giá trị tiêu biểu, Lễ hội đền Bạch Mã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2969/QĐ-BVHTTDL ngày 27/8/2019. Tại buổi lễ khai mạc, ông Nông Quốc Thành – Phó Cục trưởng Cục Di sản, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đã trao quyết định chứng nhận Lễ hội Đền Bạch Mã là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Như vậy, bên cạnh các nghi lễ linh thiêng liên quan đến việc tôn thờ thần Bạch Mã, lễ hội còn có nhiều hoạt động vui chơi giải trí thu hút du khách, tổ chức trưng bày sản phẩm OCOP và quảng bá du lịch Thanh Chương. Đây là những hoạt động mới mẻ và có nhiều ý nghĩa không chỉ trong đời sống tinh thần của người dân địa phương mà còn thu hút nhiều du khách ở mọi miền đến với lễ hội. Đây cũng là một điểm nhấn của lễ hội năm nay: lễ hội kết hợp giữa văn hóa và phát triển.
Tin: Bùi Hào. Ảnh: Nguyễn Đạo – Đinh Hải Lợi