* Chiều 1/11/2025, tại Thành phố Busan (Hàn Quốc), Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Busan phối hợp với Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) và Trung tâm Văn hóa ASEAN (thuộc Quỹ Giao lưu quốc tế Hàn Quốc – KF) đã khai trương không gian trưng bày nghệ thuật sắp đặt “Đồ chơi dân gian Việt: Sự kết nối”.
Sự kiện diễn ra nhân dịp Chủ tịch nước Lương Cường và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Tuần lễ Cấp cao APEC tại Hàn Quốc, đồng thời nhằm tăng cường giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia. Không gian trưng bày kéo dài một tháng (từ 1/11 đến 1/12/2025) tại Trung tâm Văn hóa ASEAN, Busan, giới thiệu vẻ đẹp của các loại đồ chơi dân gian Việt gắn với Tết Trung thu, qua đó khắc họa những giá trị văn hóa và tinh thần sáng tạo của người Việt.
Thông qua các hiện vật và câu chuyện về hành trình gìn giữ nghề truyền thống, trưng bày giúp công chúng Hàn Quốc khám phá một lát cắt độc đáo trong đời sống đương đại Việt Nam, đồng thời phản ánh nỗ lực bền bỉ của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trong công tác bảo tồn và quảng bá văn hóa dân gian suốt gần ba thập kỷ.
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh trưng bày là cơ hội tuyệt vời để công chúng Hàn Quốc và cộng đồng người Việt tại Hàn Quốc khám phá những nét đẹp và tương đồng văn hóa giữa hai dân tộc. Trong khuôn khổ sự kiện, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam và Trung tâm Văn hóa ASEAN KF cũng ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác văn hóa – nghệ thuật, mở ra nhiều triển vọng giao lưu mới giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
* Tối 1/11/2025, tại Thành phố Nam Ninh (Quảng Tây, Trung Quốc), lễ trao giải Tuần lễ Sân khấu Trung Quốc – ASEAN 2025 đã khép lại với chiến thắng vang dội của đoàn Việt Nam. Vở cải lương thể nghiệm “Nhật thực” do Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh dàn dựng đã giành tới 4 huy chương vàng, gồm: Huy chương vàng cho vở diễn, huy chương vàng đạo diễn xuất sắc trao cho NSƯT Lê Nguyên Đạt, cùng hai huy chương vàng cá nhân thuộc về NSƯT Lê Trung Thảo và nghệ sĩ Bình Tinh.
“Nhật thực” là phiên bản cải lương của vở kịch thể nghiệm “Diễn kịch một mình” của cố soạn giả Lê Duy Hạnh, từng gây tiếng vang vào thập niên 1990. Đạo diễn Lê Nguyên Đạt cho biết đây là phiên bản thứ tám của vở, với nhiều sáng tạo mới mẻ, kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và ngôn ngữ sân khấu hiện đại.
Trong vở, Bình Tinh hóa thân thành cô gái trẻ đam mê cải lương, đi tìm cội nguồn của loại hình nghệ thuật trăm năm tuổi, rồi hóa thân vào hai nhân vật lịch sử Tống Thị Quyên và Bùi Thị Xuân. Vai diễn giúp cô nhận huy chương vàng quốc tế, sau khi từng đoạt huy chương vàng trong hai kỳ liên hoan sân khấu trong nước. BGK nhận xét Bình Tinh có vóc dáng nhỏ bé nhưng tài năng và sức hút lớn lao, như thể sinh ra để hát, diễn cải lương”.
Cùng nhận huy chương vàng cá nhân, NSƯT Lê Trung Thảo chia sẻ niềm xúc động và tự hào khi “Nhật thực” được khán giả quốc tế đón nhận nồng nhiệt, khẳng định sức sống mạnh mẽ của nghệ thuật cải lương Việt Nam trên sân khấu khu vực.
* Tối 2/11, tại Nhà hát TP.HCM, diễn ra Lễ bế mạc Liên hoan Âm nhạc Toàn quốc mở rộng 2025 với chủ đề “Âm nhạc hội tụ và lan tỏa”. Sự kiện do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM và Trung tâm Văn hóa Trung Quốc tại Hà Nội tổ chức, khép lại chuỗi hoạt động từ 29/10 đến 2/11.
Liên hoan năm nay là lần đầu tổ chức tại TP.HCM, quy tụ hơn 600 nhạc sĩ, nghệ sĩ đến từ 38 chi hội trên cả nước. Trong khuôn khổ chương trình, Hòa nhạc Giao hưởng hữu nghị Việt – Trung đã diễn ra, thể hiện tinh thần hợp tác, giao lưu văn hóa và âm nhạc giữa hai quốc gia.
Phát biểu tại lễ bế mạc, NSND Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, khẳng định thành phố đang hướng tới xây dựng hình ảnh trung tâm văn hóa – nghệ thuật năng động, mở rộng hợp tác trong và ngoài nước, gắn với mục tiêu phát triển bền vững.
Ban Tổ chức đã trao Huy chương Vàng cho các nghệ sĩ Tùng Dương, Diệu Thảo, NSƯT Tố Nga, Y Garia Ênuôl, Trần Hoàng Oanh, Trần Hồng Nhung…; Giải đặc biệt Biểu diễn ấn tượng thuộc về Khánh Ly, và Ca sĩ triển vọng được trao cho Trần Gia Hưng.
Liên hoan được đánh giá là sân chơi âm nhạc quy mô, chuyên nghiệp, góp phần lan tỏa giá trị nghệ thuật, khơi dậy khát vọng sáng tạo và hội nhập trong đời sống âm nhạc Việt Nam hiện nay.
* Ngày 2/11/2025, tại Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám, triển lãm tranh “Hà Nội thanh tân” do Trung tâm phối hợp cùng CLB Tôi Vẽ và Nhau Studio tổ chức đã khai mạc, mở đầu cho chuỗi hoạt động trong khuôn khổ Thăng Long Festival 2025 – Hành trình hội tụ di sản.
Lấy cảm hứng từ tinh thần “thanh” (trong trẻo, tinh khiết) và “tân” (mới mẻ, tươi sáng), triển lãm giới thiệu hơn 90 tác phẩm hội họa của các họa sĩ chuyên và không chuyên, thể hiện góc nhìn trẻ trung, sáng tạo về Hà Nội. Tác phẩm được chia thành ba mạch chủ đề: Di sản và kiến trúc – phản ánh vẻ đẹp cổ kính của phố phường, đình chùa, Hồ Gươm, cầu Long Biên; Đời sống đương đại – ghi lại nhịp sống sôi động của thế hệ trẻ; Không gian sáng tạo mở – nơi nghệ thuật dân gian được tái sinh qua tre, giấy dó, lá dừa, gỗ…
Không gian trưng bày được thiết kế như một làng nghệ thuật giữa lòng di sản, hòa quyện giữa khung tre, dây thừng, chuồn chuồn, cá chép, cào cào lá dứa và tranh vẽ, mang đến cảm giác dân gian gần gũi. Khách tham quan có thể trực tiếp tham gia workshop, ký họa, in tranh hoặc trò chuyện cùng nghệ sĩ.
Song song triển lãm là chuỗi workshop sáng tạo như “Ghép ý tưởng – in sắc màu”, “Sắc họa trên vành nón lá”, “Cây lá hóa hình”, “Dấu ấn vàng son”… BTC kỳ vọng “Hà Nội thanh tân” sẽ trở thành cầu nối giữa nghệ thuật đương đại và di sản, lan tỏa tình yêu Hà Nội, khẳng định vị thế của Thủ đô như một đô thị sáng tạo, nơi di sản luôn sống động trong nhịp hiện đại.
* NSƯT Đỗ Bạch Diện – kép đẹp một thời của Nhà hát Cải lương Trung ương, đã qua đời ngày 1/11/2025 sau nhiều năm chống chọi với bệnh tật tuổi già.
Theo nghệ sĩ Triệu Trung Kiên, vì gia đình nghệ sĩ Bạch Diện neo người nên chưa có cáo phó chính thức và cũng không rõ năm sinh cụ thể của ông. Ông Kiên ước chừng nghệ sĩ Bạch Diện lớn hơn cha mình (nhà giáo, nghệ sĩ Triệu Quang Vinh) khoảng 4 tuổi, tức năm nay ông đã ngoài 80.
Trong ký ức của Triệu Trung Kiên, những năm 1970 – 1980, Bạch Diện không chỉ là kép đẹp mà là “rất đẹp” của Nhà hát Cải lương Trung ương. Ông từng làm say đắm khán giả cả nước, đặc biệt là khán giả nữ, qua hàng loạt vai diễn ấn tượng như Trương Tài Ba trong “Hương tràm”, Alikha trong “Ngày tàn bạo chúa”, Phê trong “Một truyền thuyết về tình yêu”…
Sinh tại Hà Nội, năm 18 tuổi, Bạch Diện khởi đầu sự nghiệp tại Đoàn Cải lương Kim Phụng, sau đó về Đoàn Cải lương Trung ương và gắn bó suốt đời với sân khấu này. Mỗi vai diễn của ông đều được đánh giá xuất sắc, đến mức “khó có người thay thế”.
Không chỉ là diễn viên, ông còn tham gia chuyển thể nhiều vở cải lương. Trong ký ức của lớp nghệ sĩ kế cận, Bạch Diện là một người tài hoa thực thụ, người từng khiến sân khấu cải lương Hà Nội một thời rực rỡ trong ánh đèn, tiếng nhạc và những tràng pháo tay không dứt.
PV tổng hợp
