Tháng Năm, khi nắng nhuộm vàng triền sông Lam, khi những cánh sen đầu mùa e ấp bung nở, cũng là lúc xứ Nghệ rộn ràng bước vào Lễ hội Làng Sen. Dẫu đây là một sự kiện thường niên, được tổ chức hơn 20 năm qua song lần nào diễn ra cũng mang đến những xúc cảm đặc biệt. Lễ hội Làng Sen không chỉ là dịp để mỗi người bày tỏ tấm lòng tri ân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và công lao của Người mà còn là một cuộc hành hương tinh thần, nơi con người gặp lại chính mình qua ánh sáng di sản Hồ Chí Minh. Trong nhịp sống hiện đại xô bồ, con người bị cuốn đi và đôi khi dễ lạc lối giữa vòng xoáy danh lợi nhưng những sự kiện văn hóa như Lễ hội Làng Sen sẽ là một điểm neo giữ, nhắc ta về những giá trị cốt lõi như: tình yêu gia đình, quê hương đất nước; tinh thần hy sinh và đạo lý làm người. Đó là khi chúng ta làm sống lại di sản, làm sống lại chân giá trị để lan tỏa những điều tử tế và gửi gắm niềm tin vào tương lai.
Trải qua nhiều mùa lễ hội, theo dõi từng thay đổi nhỏ trong cách tổ chức hàng năm, tôi nhận ra Lễ hội Làng Sen đang ngày càng khẳng định được vị trí của mình, dần trở thành một lễ hội đặc trưng của quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dẫu biết, để thực sự trở thành một lễ hội ăn sâu trong lòng người dân như là biểu tượng, là thương hiệu xứ Nghệ thì còn cần một quá trình lâu dài và nhiều nỗ lực, song những gì đạt được đến nay xứng đáng để người Nghệ ghi nhận, tự hào.
Năm 2025, Lễ hội Làng Sen được tổ chức quy mô toàn quốc với nhiều hoạt động đặc sắc, kéo dài từ ngày 4/5 đến 19/5. Bên cạnh phần lễ với những nghi thức trang nghiêm, được tổ chức bài bản, đảm bảo tính thiêng, thể hiện tấm lòng thành kính của người dân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và những di sản Người để lại cho dân tộc như mọi năm, các hoạt động phần hội năm nay mang đến một luồng không khí mới, thể hiện sức sống và sự phát triển của quê hương xứ Nghệ thời hiện đại. Chuỗi hoạt động bên lề như: giải chạy marathon, triển lãm ảnh “Đất nước, con người ASEAN”, triển lãm tranh cổ động tấm lớn, chiếu phim về Bác và giao lưu với đoàn làm phim, giải vô địch vật dân tộc quốc gia, phiên chợ quê và không gian sen tại Nam Đàn, chương trình biểu diễn nghệ thuật “Từ Làng Sen đến Thành phố Hồ Chí Minh”, Liên hoan Tiếng hát Làng Sen,… thu hút đông đảo người tham dự, tạo nên không khí rộn ràng khắp từ thành phố Vinh đến Nam Đàn và nhiều địa phương khác trên toàn tỉnh. Có thể nói, ngay từ trước khi các hoạt động chính thức được diễn ra, lễ hội năm nay đã ghi dấu với cách truyền thông, quảng bá đầy độc đáo, sáng tạo trên khắp các nền tảng, đặc biệt là trên mạng xã hội. Điều này đã tạo nên hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, thu hút sự chú ý của không chỉ người dân địa phương mà còn cả với du khách. Nhờ đó, lễ hội được biết đến nhiều hơn và có sức hấp dẫn hơn. Điểm đặc biệt năm nay là trong khuôn khổ lễ hội đã diễn ra lễ khánh thành Tượng đài “Bác Hồ về thăm quê” (đặt tại sân vận động Làng Sen) và lễ khánh thành công trình thác 9 tầng tại khu mộ bà Hoàng Thị Loan. Các công trình này không chỉ thể hiện tấm lòng tri ân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và đấng sinh thành của Người mà hứa hẹn sẽ trở thành biểu tượng văn hóa của tỉnh Nghệ An cũng như là điểm nhấn thu hút du khách đến với xứ Nghệ.
Lễ hội Làng Sen 2025 được tổ chức quy mô cấp quốc gia, nhưng cái hay là quy mô ấy, sự hoành tráng và công phu của những chương trình biểu diễn nghệ thuật ấy không làm mất đi sự ấm áp, gần gũi với Nhân dân. Không khí lễ hội năm nay cho thấy rõ sự đổi mới trong cách tổ chức sáng tạo và hiện đại hơn nhưng vẫn giữ được những giá trị văn hóa truyền thống. Sự lồng ghép khéo léo giữa tính truyền thống và hiện đại, giữa không khí trang nghiêm với tinh thần gần gũi, nhân văn đã làm sống dậy và lan tỏa mạnh mẽ các giá trị về đạo đức, nhân cách, tinh thần yêu nước – điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh. Và tôi cảm nhận dường như ngay cả khi pháo hoa thắp sáng trên bầu trời suốt 15 phút thì Làng Sen vẫn không quá ồn ào. Không gian lễ hội đủ độ sâu lắng và trang nghiêm cần thiết để người tham dự cảm nhận được những giá trị muốn truyền tải.
Lễ hội Làng Sen không chỉ gợi nhắc về một vị lãnh tụ mà còn là dịp nhắc nhớ mỗi chúng ta về một cách sống. Cách sống mà Bác đã chọn suốt cuộc đời mình là giản dị, tử tế, trong sáng, vị tha và hy sinh quên mình cho quê hương, đất nước. Vậy nên, lễ hội, dù được tổ chức ở quy mô cấp độ nào thì cũng cần toát lên được tinh thần ấy, cũng cần lan tỏa cho được những giá trị ấy đến mọi người. Bất cứ hoạt động nào mang tính hình thức, phô trương, lãng phí hay rời xa các giá trị này đều sẽ phá vỡ đi không gian và tính chất của lễ hội. Bởi thế, thiết nghĩ, thời gian tới, chúng ta cần làm sao cho lễ hội gần dân hơn nữa, ấm áp và lắng đọng hơn nữa bởi Lễ hội Làng Sen không phải chỉ để hoài niệm, để tri ân mà còn cần để nuôi dưỡng, để học tập Bác từ những điều nhỏ nhất mà đặc biệt là sự trong sáng, giản dị, tử tế.
Tôi biết, giữa nhịp sống hiện đại hôm nay, người ta dễ quên những điều giản dị, người ta dễ bị cuốn vào những giá trị vật chất hào nhoáng, những thứ bề ngoài ồn ào. Vậy nên, Lễ hội Làng Sen không nên và không thể để sa vào hướng đó mà nó phải là nơi nhắc con người ta quay về với những giá trị thực sự, những điều bình dị đẹp đẽ, để tin vào những điều tử tế vẫn luôn lặng lẽ nảy mầm. Điều đó lại càng phù hợp với văn hóa xứ Nghệ – một vùng đất khắc nghiệt nhưng kiên cường, nơi hun đúc nên những con người giàu lòng tự trọng, chịu thương chịu khó, nghĩa tình và thủy chung. Một vùng đất mà con người lớn lên trong gian khó và làm nên những điều vĩ đại từ sự bình dị.
Trong bối cảnh nhiều lễ hội đang dần đánh mất bản sắc bởi sự thương mại hóa hoặc hình thức hóa, thì Lễ hội Làng Sen vẫn đang chọn đi đúng hướng và sẽ nỗ lực giữ những giá trị của mình. Hy vọng, chương trình lễ hội sẽ ngày càng được hoàn thiện để mang lại dấu ấn đậm nét và sâu sắc hơn trong lòng người tham dự; để cứ mỗi dịp tháng Năm về, không chỉ người dân xứ Nghệ mà trên khắp cả nước sẽ lại nao nức tìm về Làng Sen. Chúng ta đến đây để không chỉ hiểu hơn về Bác, mà còn để hiểu chính mình. Đến đây để thấy rằng, trong mỗi người Việt đều có một phần Làng Sen: mộc mạc, hiền hòa, và sâu sắc; để giữa cuộc đời đầy biến động ta vẫn giữ được một góc tâm hồn trong trẻo, như cánh sen hồng kêu hãnh vươn lên từ bùn đen.
Tháng Năm, sen nở, và trong mùi thơm ấy, có cả tấm lòng của những người con xứ Nghệ đang mời bạn về với lễ hội Làng Sen.
Trang Đoan
