Trong lịch sử nghệ thuật, hiếm có ai để lại dấu ấn rực rỡ từ khi còn bé như Wolfgang Amadeus Mozart. Nhắc đến ông, người ta thường nhớ ngay đến hình ảnh một thần đồng âm nhạc, mới lên ba đã biết lướt tay trên phím đàn, lên năm đã có thể sáng tác những bản nhạc đầu tiên. Cuộc đời của Mozart là minh chứng đặc biệt cho tài năng bẩm sinh, đồng thời cũng cho thấy sức mạnh của nghệ thuật khi thăng hoa ngay từ những năm tháng thơ ấu.
Mozart sinh năm 1756 tại Thành phố Salzburg, Áo, trong một gia đình có truyền thống âm nhạc. Cha ông, Leopold Mozart, là một nhạc công và nhà soạn nhạc, đã sớm nhận ra tài năng phi thường của con trai. Ngay từ những ngày còn bé tí, Mozart đã bộc lộ khả năng khác thường. Cậu có thể nghe và lặp lại những giai điệu phức tạp chỉ sau một lần. Người ta kể rằng khi Mozart mới năm tuổi, cậu đã sáng tác được bản nhạc đầu tiên, và dù còn ngây thơ, nét nhạc ấy vẫn khiến người lớn phải sững sờ.
Không dừng lại ở đó, năm sáu tuổi Mozart bắt đầu cùng cha và chị gái đi lưu diễn khắp châu Âu. Trên những chuyến đi dài bằng xe ngựa, cậu bé nhỏ xíu với đôi mắt sáng trong đã ngồi bên cây đàn harpsichord, say sưa chơi những bản nhạc khiến cả giới quý tộc châu Âu ngạc nhiên, thán phục. Ở cung điện Versailles, cậu từng biểu diễn trước vua Louis XV. Tại London, cậu gặp và chịu ảnh hưởng từ nhà soạn nhạc Johann Christian Bach. Nhiều người kể lại rằng, khán phòng nào Mozart xuất hiện cũng tràn ngập tiếng vỗ tay bởi kỹ thuật điêu luyện của cậu và bởi một sức hút rất hồn nhiên, trong trẻo, thứ sức hút chỉ có ở một cậu bé sống trọn vẹn với âm nhạc.
Điều kỳ diệu là dù được gọi là thần đồng, Mozart không hề đánh mất nét trẻ thơ của mình. Trong các bức thư còn lưu lại, người ta thấy một cậu bé vừa thông minh vừa tinh nghịch, hay đùa vui và đôi khi khá bướng bỉnh. Nhưng khi đặt tay lên phím đàn, tất cả sự hồn nhiên ấy như được thăng hoa thành âm nhạc. Những giai điệu Mozart viết ra vừa rực rỡ, vừa trong sáng, khiến người nghe cảm nhận được niềm vui sống dào dạt. Có lẽ chính tuổi thơ gắn liền với âm nhạc đã làm nên vẻ đẹp đặc biệt không thể lẫn vào đâu của các tác phẩm ông để lại.
Khi lớn lên, Mozart trở thành một trong những nhà soạn nhạc vĩ đại nhất thế giới, để lại kho tàng đồ sộ với hơn 600 tác phẩm, trải rộng từ nhạc giao hưởng, nhạc thính phòng đến opera. Nhưng chính những năm tháng tuổi thơ thần đồng mới là điểm khởi đầu cho câu chuyện huyền thoại. Nếu không có những buổi tối cha Mozart kiên nhẫn dạy nhạc, những chuyến lưu diễn vất vả mà cũng đầy vinh quang, chắc Mozart đã không thể sớm “chín” trong âm nhạc đến thế.
Câu chuyện về Mozart khiến nhiều người nghĩ đến khái niệm “thiên tài bẩm sinh”. Dù vậy, tài năng của ông không chỉ là món quà từ trời ban, mà còn là sự kết hợp của môi trường nuôi dưỡng, sự rèn luyện nghiêm khắc và một trái tim nhỏ bé luôn khát khao sáng tạo. Chính vì thế, khi nghe lại những bản nhạc như “Eine kleine Nachtmusik” hay “Symphony No. 41”, công chúng không chỉ thấy sự uyên bác của một nhạc sĩ trưởng thành, mà còn thấy thấp thoáng trong đó cái hồn nhiên tươi sáng của cậu bé Mozart ngày nào.
Ngày nay, hơn hai thế kỷ đã trôi qua, âm nhạc Mozart vẫn sống cùng nhân loại. Những giai điệu ông viết khi còn rất trẻ vẫn vang lên trên khắp các sân khấu, trong phòng hòa nhạc cũng như trên những chiếc đĩa nhạc giản dị. Nghệ thuật thật kì diệu khi một đứa trẻ có thể mang trong mình sức mạnh sáng tạo đủ để khiến cả thế giới phải kinh ngạc. Và nếu biết nuôi dưỡng, trân trọng, tài năng ấy có thể tỏa sáng rực rỡ, để lại di sản bất tử cho đời sau.
Thanh Huyền – Như Yến
