Có những con người mà cuộc đời dường như sinh ra để thử thách họ, nhưng thay vì gục ngã, họ lại khiến thế giới phải lặng im trước nghị lực phi thường. Họa sĩ người Mỹ Mariam Paré là một người như thế. Cô đã vẽ bằng miệng sau khi mất khả năng sử dụng tay vì một tai nạn súng.
Năm 1996, Mariam mới bước sang tuổi 21, đang theo học mỹ thuật. Một đêm trên đường đi, một viên đạn lạc xuyên qua cửa xe, trúng phần cổ sau của cô. Vết thương ấy khiến cô bị tổn thương tủy sống và liệt tứ chi. Từ một cô gái tràn đầy ước mơ, Mariam phải nằm bất động trong bệnh viện, lắng nghe cuộc đời mình rẽ sang một hướng khác.
Trong quãng thời gian dài nằm trên giường bệnh, giữa nỗi tuyệt vọng, cô vẫn day dứt với những mảng màu dang dở trong tâm trí. Sau khi xuất viện, Mariam bắt đầu tập vẽ lại, lần này bằng miệng. Cô học cách điều khiển chiếc cọ, làm quen với tư thế mới. Mỗi ngày, Mariam kiên nhẫn luyện từng nét để vẽ nên những bức tranh chứa đựng sự tĩnh lặng và nghị lực bên trong.
Theo thời gian, Mariam Paré trở thành một họa sĩ thực thụ. Cô tốt nghiệp ngành Nghệ thuật tạo hình và gia nhập Hiệp hội họa sĩ miệng và chân thế giới (Association of Mouth and Foot Painting Artists Worldwide – AMFPA). Tranh của cô được trưng bày ở nhiều quốc gia, từ Mỹ đến châu Âu, thu hút người xem bằng vẻ rực rỡ và tinh tế. Trong những khung hình ấy, người ta nhìn thấy niềm vui, sự bình yên và ánh sáng dịu dàng lan tỏa từ trái tim người vẽ. Cô thường tìm đến những đề tài quen thuộc như chân dung, thiên nhiên hay những khoảnh khắc đời thường, nhưng qua nét cọ của Mariam, tất cả dường như được hồi sinh bằng một năng lượng dịu dàng và mạnh mẽ. Bút pháp của cô mềm mại mà dứt khoát, hòa quyện giữa cảm xúc và kỹ thuật, giữa hiện thực và mơ mộng.
Mariam đặc biệt yêu thích vẽ chân dung các danh nhân nghệ thuật như Van Gogh, Frida Kahlo, Salvador Dalí… Những gương mặt ấy, với cô, là biểu tượng của ý chí sáng tạo giữa đau đớn. Có vẻ như cô thấy đồng cảm với họ, bởi hơn ai hết cô hiểu nỗi đau và sự thiệt thòi mà họ phải chịu đựng, đồng thời cô biết rằng với niềm đam mê nghệ thuật, họ có thể vượt lên trên hoàn cảnh để chứng tỏ tài năng của mình.
Không dừng lại ở vẽ, Mariam còn dành thời gian gặp gỡ và truyền cảm hứng cho những người khuyết tật khác. Cô tham gia nhiều chương trình nói chuyện về nghị lực sống, về cách nghệ thuật giúp con người hồi sinh sau biến cố. Trong những buổi ấy, Mariam không kể nhiều về tai nạn, mà kể về hành trình đi tìm ánh sáng của mình. Đó là thứ ánh sáng đến từ bên trong, thứ ánh sáng cứu chuộc cô khỏi sự đổ vỡ của cuộc sống.
Giờ đây, Mariam Paré sống tại bang Illinois. Cô vẫn vẽ, dạy học trực tuyến cho những người yêu hội họa. Những bức tranh của Mariam luôn tràn đầy màu sắc. Trong mỗi đường nét, cô cho thấy nghệ thuật không chỉ đến từ đôi tay mà còn từ trái tim biết rung động của người nghệ sĩ. Dù thân thể bị giới hạn, tâm hồn cô vẫn tự do bay lên, như minh chứng rằng vẻ đẹp thật sự của con người bắt đầu từ ý chí và tình yêu dành cho cuộc đời này, rằng nghệ thuật có thể mang lại những điều kì diệu cho con người, chỉ cần chúng ta đủ tài năng và đam mê.
Vân Quỳnh – Song Hương
