Độc đáo nghề làm giấy thủ công của người Mông

Từ bao đời nay, người Mông ở huyện Kỳ Sơn, Nghệ An vẫn duy trì kỹ thuật làm giấy thủ công từ cây tre. Giấy làm từ cây tre không chỉ sử dụng trong các nghi lễ, tín ngưỡng mà còn để trang trí, tạo nên nét văn hóa đặc sắc trong không gian ngôi nhà của người Mông.

Độc đáo nghề làm giấy thủ công của người Mông
Đường vào xã Mường Lống huyện Kỳ Sơn. Ảnh: Võ Thành Vinh

Từ tháng 7 đến tháng 9 âm lịch là thời điểm khắp các bản làng người Mông bước vào mùa làm giấy. Những cây măng tre cao khoảng 5–6m chưa ra lá, được chặt thành từng khúc cho vào nồi đun. Sau khi nấu khoảng vài ngày, cây măng tre được vớt ra ngâm nước lạnh chừng hơn 1 tuần cho mềm nhũn, vớt ra đập thật kĩ thành sợi li ti như bột. Lúc này, người dân sẽ đổ nước vào khuấy đều và bắt đầu làm giấy.

Măng tre được đập nhuyễn. Ảnh: Võ Thành Vinh, Hồ Nhật Thanh.
Nguyên liệu sau khi đập nhuyễn được cho vào nồi nước khuấy đều lên. Ảnh: Hồ Nhật Thanh
Bột nước được rải đều lên khung vải. Ảnh: Võ Thành Vinh
Việc đổ giấy thường do bàn tay của người phụ nữ có kinh nghiệm thực hiện. Ảnh: Hồ Nhật Thanh.
Bột giấy sau khi trải xong được đem đi phơi nắng. Ảnh: Võ Thành Vinh
Tách giấy thành phẩm. Ảnh: Hồ Nhật Thanh
Sản phẩm giấy của người Mông. Ảnh: Võ Thành Vinh

Những tấm giấy này được người Mông dùng dán trong nhà dịp năm mới hay lễ cúng dòng họ, trong những ngày làm vía,… Theo quan niệm của người Mông ở Kỳ Sơn, khi cúng những tấm giấy này cho thần linh và tổ tiên sẽ mang lại may mắn cho gia đình.

Ngày nay, tuy ít nhiều có mai một nhưng nghề làm giấy vẫn được nhiều gia đình người Mông ở Kỳ Sơn duy trì. Bởi loại giấy này đã đi vào cuộc sống tâm linh của đồng bào Mông, là sự gắn kết giữa người còn sống với tổ tiên và nhắc nhở con cháu nhớ về nguồn cội.

Nội dung: PV