Công nhân của công ty làm việc tại nhà xưởng sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh.

Một ngày của mùa thu chuẩn bị sang đông, không khí mát mẻ, chúng tôi chọn ngày cuối tuần xuất hành về trung du miền Tây xứ Nghệ, nơi có Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Bảo Ngọc chuyên sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh lớn nhất tỉnh ở xã Nghĩa Yên, Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An.

Xe chúng tôi đi theo con đường đất đỏ pha vàng xuyên qua các vườn đồi tràn trề màu xanh cây trái um tùm nhìn đến ngợp mắt. Đi thêm đoạn nữa, đồi cây xanh loãng dần ra, nhường không gian mênh mông bát ngát đang chứa đầy các nguyên liệu để chăn nuôi trùn quế. Đó là phân bò và bã mía thu gom về chưa xử lý, nên có mùi ngai ngái lẫn vào không khí của đất trời, thiên nhiên.

Đón chúng tôi là anh Dương Tiến Thành, sinh năm 1971 tại vùng đất đầy nắng và gió Lào của miền Tây tỉnh Nghệ. Giám đốc của Công ty có gương mặt xạm nắng, rắn rỏi, mộc mạc, đầy khí chất của một con người tự tin và bản lĩnh. Giám đốc Thành trưởng thành đi lên từ đất, lăn xả với cuộc sống, vào đời bắt đầu từ thực tiễn, từ niềm đam mê nơi vùng đất đỏ Phủ Quỳ. Cha mẹ Thành đã bám đất, nuôi con, là tấm gương sống chết vì đất, cả một đời máu thịt với quê cha đất tổ.

Anh Thành tiếp bước theo cha về tình yêu quê nhà nồng nàn, nhưng cách thể hiện khác nhau. Anh lăn lê bò toài sống trên đồi núi trung du và cả đồng bằng tại những nơi anh đã đi qua, học hỏi, tiếp thu, hít thở hương vị của thiên nhiên thành thói quen không thể thiếu trong cuộc sống. Đất là máu của con người. Thành thấm thía sâu sắc khi hiểu người nông dân đã lạm dụng thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng, phân hóa học tác hại đến màu mỡ của đất ra sao? Đất đã và đang bị khô cứng do bị con người “bóc lột” quá sức theo trào lưu “khoa học công nghệ” từ phương Tây. Trùn đất trên đồng ruộng dần dà bị chết dần, chết mòn vì hóa chất. Trùn hiếm dần đi và gần như có nơi mất hẳn. Đem lại sinh thái, màu mỡ tươi xốp cho đất chỉ có trùn. Trùn là “thợ cày” của đất. Charles Robert Darwin là một nhà nghiên cứu nổi tiếng trong lĩnh vực tự nhiên học người Anh đã đúc kết: “Không có mảnh đất màu mỡ nào mà đất đai nơi đó lại không được nhào nặn qua cơ thể của trùn”. Nhưng phục hồi lại sinh thái một cách thầm lặng phải qua trùn đất mới có hữu cơ vi sinh. Trùn quế là “nhà khoa học” sản xuất ra thành phẩm được nhà nông ưa chuộng: phân trùn quế. Một loại phân hữu cơ vi sinh tốt nhất mà người nông dân gọi là “vàng đen”. Bà con ưa thích bởi giá cả phải chăng, năng suất cây trồng tăng, góp phần tạo một nền “nông nghiệp sạch”. Phân hữu cơ vi sinh còn được sử dụng chăn nuôi gia cầm và thủy sản. Từ thế giới âm thầm và lặng lẽ này, sản phẩm trùn quế mang lại thật quý giá với hàm lượng chất dinh dưỡng rất cao cho cây trồng, vượt trội nhiều lần phân bón truyền thống lẫn phân hóa học, cải tạo đất đai, phục hồi màu mỡ, tạo môi trường phát triển cho thiên nhiên.

Anh Dương Tiến Thành – Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Bảo Ngọc.

Anh Dương Tiến Thành thực sự là người “kỹ sư nông dân” chân đất của khoa học công nghệ thời đại mới bằng… thực tiễn và trường đời. Anh Thành không có “bằng cấp đầy mình” như nhiều người khác, những gì anh hiểu biết về đất, về vi sinh, được cuộc sống trao tặng từ việc đánh đổi bằng mồ hôi và nước mắt không hề đơn giản. Anh Thành “đi lên từ đất” một cách lặng lẽ và kiên nhẫn đến ngạc nhiên, bước tiến bộ của anh khiến thân sinh cũng phải nể và tự hào. “Hữu xạ tự nhiên hương”. Có những việc anh làm, không ai biết, người thân nhất cũng không hay, như việc anh quyết định, quyết tâm thành lập Công ty (năm 2008), sống chết vì nó. Bước đầu phải thuê 2ha đất, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng về giao thông, mở rộng hơn 1 km đường góp phần giao lưu cho toàn dân. Rồi tìm nguồn nguyên liệu, học nuôi trùn quế như thế nào để chế biến thành phân hữu cơ vi sinh, v.v,… Có kết quả, thành công bước đầu mọi người mới hay. Anh đã cùng tập thể của Công ty đi lên bằng nội lực, bằng một tấm lòng yêu thiên nhiên, đất đai và khát vọng của con nhà nông ngay trên vùng đất mình đang sống. Nhờ hiểu biết đến từng hơi thở về đất, kỹ càng chân tơ kẽ tóc, nắm bắt được nhu cầu sử dụng của người nông dân đang cần gì để đáp ứng. Giờ thì diện tích trang trại chế biến phân hữu cơ, nuôi trùn quế ngày càng phát triển hơn, từ 2ha mở rộng lên đến 5 ha nơi vùng đồi. Các mối quan hệ dần dần lan xa. Chậm nhưng chắc chắn, không chộp giật theo kiểu ngày nào biết ngày ấy nơi thương trường. Phân hữu cơ của Công ty Bảo Ngọc đã đi khắp đất nước. Việc nuôi trùn quế không hẳn là mới nhưng nuôi với công nghệ khép kín có sự đầu tư bài bản khoa học không phải là nhiều. Tổng diện tích nuôi nằm trên khuôn viên gần 2000m2, được chia thành 6 luống. Khoảng cách giữa các luống có chiều rộng gần 3m. Hàng ngày có xe chuyên dùng cung cấp nguồn phân lên mặt luống cho trùn ăn và thu hoạch sản phẩm. Cứ 2 tháng lại thu hoạch 1 lần. Dưới lớp phân bò dày đặc trùn quế. Phân mùn của trùn quế đang có giá với người nông dân. Công ty Bảo Ngọc xứng tầm với các thương hiệu chất lượng vàng của nông nghiệp Việt Nam. Công ty có đội ngũ cán bộ, công nhân khoảng 60 người, việc làm ổn định, được học chuyên về vi sinh. Hàng chục chàng trai, cô gái nông thôn trở thành nguồn nhân lực chủ chốt của công ty, có việc làm ngay trên quê hương mình. 30 xe tải kéo hoạt động liên tục phục vụ cho việc vận chuyển và đưa thành phẩm đến các nơi: Thanh Hóa, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Thái, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Quảng trị… sang cả nước bạn Lào. Đặc biệt, tất cả sản xuất trên 5 giàn dây chuyền hiện đại khép kín từ khâu ủ men vi sinh đến khâu đóng bao thành phẩm đều tự động, làm sạch môi trường, tăng độ phì nhiêu cho đất.

Một số danh hiệu Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Bảo Ngọc đã đạt được.

Lượng phân bò khổng lồ, bã mía trên địa bàn thị xã Thái Hòa, và huyện Nghĩa Đàn trở thành nguồn nguyên liệu quan trọng. Nguồn tài nguyên vô tận ở trang trại của tập đoàn TH tại Nghĩa Đàn là thức ăn cho trùn quế, một đội quân hùng hậu chuyên ăn chất thải, phân gia súc làm sạch môi trường đem lại sự hữu ích không hề nhỏ. Anh Thành hợp đồng cung cấp thức ăn các loại cỏ, ngô hằng ngày cho hàng ngàn con bò sữa của trang trại TH, xử lý chất thải luôn. Ba mươi xe kéo chuyên chở đầu vào, rồi đầu ra từ trang trại TH nhịp nhàng đúng quy trình hàng ngày, sau đó tỏa đi khắp nơi trên mọi nẻo đường rất chuyên nghiệp. Với nhịp điệu như hiện nay thì Công ty Bảo Ngọc sẽ còn tiến xa hơn nữa trong nền công nghiệp phân bón của Nghệ An.

Anh Dương Tiến Thành, một nhà nông chính hạng, yêu việc mình đang làm, cần mẫn học hỏi từ thực tiễn, tiếp nhận chuyển giao thế hệ, vận động hết chất xám, “đổ mồ hôi sôi nước mắt” cống hiến nuôi dưỡng đồng ruộng, cây trái, làm giàu cho đất và làm giàu từ đất. Hàng chục triệu người đang phó thác sinh mệnh cho thiên nhiên thì phân hữu cơ vi sinh học vẫn đang phải có để trả món nợ giữa người và đất, tạo cân bằng sinh thái, và cũng là quy luật vay – trả giữa đất và người. Tôi tin những gì ở Công ty Bảo Ngọc đang làm là có cơ sở để khẳng định mối quan hệ này là bền và vững.

Tính từ ngày Công ty thành lập cho đến năm nay (2022) đã tròn 14 năm. Mười bốn năm với bao công sức và mồ hôi nước mắt đổ xuống đất đã xây dựng nên thương hiệu phân hữu cơ vi sinh: “Thương hiệu vàng Nông nghiệp Việt Nam năm 2022”. Danh hiệu này là hoàn toàn xứng đáng, không phải dễ mới có ngày hôm nay.

Đất đã không phụ lòng người có “nhân”!

Đàm Quỳnh Ngọc

(Bài đã đăng trên tạp chí Sông Lam số 28, tháng 10/2022)