CLB Tuồng Kẻ Gám (xã Xuân Thành, Yên Thành) vừa được nhận Giải thưởng Đào Tấn năm 2022 do Viện Nghiên cứu, Bảo tồn và Phát huy Văn hóa dân tộc, Tạp chí Văn hiến tổ chức tại Hà Nội ngày 29/5/2023.
Đội tuồng làng Kẻ Gám đã có từ rất lâu đời, đến năm 2009, thực hiện chủ trương thành lập các câu lạc bộ dân ca tạo điều kiện cho Nhân dân địa phương hoạt động văn hóa, văn nghệ và góp phần bảo tồn phát huy các loại hình văn nghệ dân gian của tỉnh Nghệ An, xã Xuân Thành, huyện Yên Thành đã thành lập CLB Tuổng Kẻ Gám với 17 thành viên. Từ đó đến nay, CLB hoạt động thường xuyên và trở thành một đội tuồng xuất sắc nhất huyện. Trải qua thời gian, có những nghệ nhân mất đi và kết nạp thêm những thành viên mới, hiện nay CLB có khoảng 20 thành viên. Điều đáng quý là CLB đã đào tạo được các thế hệ kế cận. Thành viên cao tuổi nhất hiện đã 90 tuổi, đồng thời có các thành viên 40-50 tuổi và các cháu 17-18 tuổi đam mê hát tuồng cũng tham gia. Sau những giờ lao động, sản xuất, các thành viên CLB lại tập luyện để hàng năm biểu diễn phục vụ Nhân dân địa phương dịp ngày lễ Tết, tham gia diễn Tuồng trong Lễ hội chùa Gám, lễ hội đền Đức Hoàng (huyện Yên Thành), 2 năm một lần tham gia Liên hoan các CLB Tuồng huyện Yên Thành, tổ chức giao lưu với các CLB khác. CLB Tuồng Kẻ Gám là đơn vị thường xuyên nhận được giải thưởng cao nhất trong các kỳ liên hoan tuồng của huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An.
Giải thưởng Đào Tấn năm 2022 được trao cho 15 tập thể, cá nhân và được chia thành 3 hạng mục chính, gồm: giải thưởng cho các đoàn nghệ thuật bán chuyên xuất sắc; giải thưởng cho các văn nghệ sỹ xuất sắc; giải thưởng cho các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp xuất sắc.
2 giải thưởng cho các đoàn nghệ thuật bán chuyên xuất sắc được trao cho: CLB Tuồng làng Kẻ Gám, xã Xuân Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An; Câu lạc bộ tuồng xã Thạch Lỗi, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Đây là hai đơn vị nghệ thuật bán chuyên đã có công bảo tồn, gìn giữ, phát triển nghệ thuật tuồng tại địa phương.
10 giải thưởng cá nhân được trao cho các văn nghệ sỹ xuất sắc, gồm: cố nhà điêu khắc Nguyễn Sang; nhạc sỹ Đình Thậm; nhà thơ Trần Nhuận Minh; nhà viết kịch Hoàng Thanh Du; Phó Giáo sư, Tiến sỹ họa sỹ Đoàn Thị Tình; nghệ sỹ Phan Thanh Liêm; nghệ sỹ Bình Tinh; nghệ sỹ nhiếp ảnh Nguyễn Đình Toán; Giáo sư, Viện sỹ, họa sỹ, nhà điêu khắc Ngô Xuân Bính; Nghệ sỹ Nhân dân Trịnh Thúy Mùi.
Ba đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp xuất sắc được vinh danh lần này, gồm: Sân khấu Lệ Ngọc – đơn vị sân khấu ngoài công lập thành công nhất; Nhà hát Chèo Hưng Yên với vở diễn xuất sắc “Ván cờ oan trái”; Đoàn Nghệ thuật Cải lương Long An với vở diễn xuất sắc “Bên dòng Long Khốt”.
Giải thưởng Đào Tấn được Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa dân tộc và Tạp chí Văn hiến thành lập năm 2000. Giải thưởng dành trao tặng cho các tập thể, cá nhân có các tác phẩm sân khấu, văn học, hội họa, âm nhạc xuất sắc, đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ, giao lưu hội nhập của đất nước; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống dân tộc.
Đầu tiên, Giải thưởng được trao hai năm/lần; từ năm 2005 đến nay được trao một năm/lần. Tuy nhiên, do dịch Covid-19, sau 4 năm tạm dừng, giải thưởng năm 2022 mới được khởi động trở lại.
PV