LTS: Anh Sơn, một huyện miền núi xa xôi cách thành phố Vinh hơn 100 km. Anh Sơn có tiềm năng về khoáng sản đất đai và rừng núi. Đất giàu dinh dưỡng phù hợp với các loại cây công nghiệp, cây ăn quả, rau màu, trồng rừng, làm đồng cỏ. Một rẻo đất miền Trung giáp Lào đầy nắng, gió, và đầy đủ tính cách của người Nghệ mộc mạc chân tình. Ai đến rồi đi, nhưng hình ảnh khó nhạt phai, khó quên với bánh gai, nhút, măng, mít, và đặc biệt là chè Gay của đất Anh Sơn.
Tạp chí Sông Lam Mời bạn đọc đến với tản văn hay: “Chè Gay” của tác giả Hà Thị Vinh Tâm!
*******
CHÈ GAY
Thời con gái ngắn như chỉ một gang tay.
Đến một ngày, tôi lấy chồng, bỏ quên thói quen om chè vì cả hai vợ chồng đều dùng nước lọc cho tiện. Nhưng nhà riêng của chúng tôi có một đồi chè. Cô tiểu thư chỉ quen bút giấy như tôi có ngày cũng quần áo dài tay lên hái từng nhánh chè khi đi về nhà ngoại chơi hay đưa xuống Vinh làm quà. Cả đồi chè xanh ngút ngát. Mỗi lần gió thổi, những thân chè rung rinh nhè nhẹ. Nén chặt từng nắm, tôi lại thả vào sợi dây chuối hoặc lạt tre đã chuẩn bị sẵn, sau đó gom bó lại và chọn những nhành chè tốt hơn, non hơn làm đuôi chè. Có khi, sợi dây bó để xa nên đành thả ở một đoạn gần đấy. Có lúc gom chè lại, thiếu mà không biết. Những nắm chè bị bỏ quên sẽ bị khô héo dần trước gió nắng của đất trời rồi vun vào gốc khi nó bị huỷ thành mùn. Đôi lúc trong cuộc đời, ta cũng vô tình quên như thế. Không biết chè được bó đem đi để om cho người hay những nắm chè bị sót lại, loại nào sướng hơn? Nào ai biết được? Những nhành chè cọ vào nhau, ôm lấy nhau bị siết chặt bởi một sợi dây. Chúng phải chịu ở trong một vòng dây như thế mà thành bó! Tôi cũng mê mẩn những bông hoa chè màu trắng, nhuỵ hoa màu vàng sáng và rất thơm. Nhìn hoa chè tôi nghĩ đến màu áo trắng học trò. Mà lạ thật, hoa chè năm cánh mỏng manh nhưng quả chè xanh thì có lớp vỏ rất dày. Lớp vỏ ấy như kết tinh cả hơi thở đất trời sương núi vậy. Quả chè cũng biến hoá nhiều hình thù nhưng mỗi dáng nét quả đều ôm ấp hạt chè. Chúng tôi từng chơi trò: “Tập vồng vông”, đánh ô và tính đếm với những quả chè xanh ấy. Tâm hồn chúng tôi cứ lớn dần qua những trò chơi thơ bé.
Mỗi lần được sờ tay bóp lá chè xem có giòn ngọt không, lòng tôi lại nghe náo nức lạ kì. Tôi thích nhất là khi đổ nước sôi vào, thân chè, lá chè bắt đầu ngấm nước, hương chè nương theo hơi nước toả mùi thơm phả vào không gian thân quen. Hương chè Gay như hơi thở của đất trời được ướp vào những chiếc lá chè xanh nõn, nuột nà tích tụ theo năm tháng. Vị chè Gay như tình đất, tình người sâu lắng, nghĩa tình. Cây chè Gay đầy khát khao nắng gió cứ reo ca cùng nắng gió quê hương. Hai tiếng “Chè Gay” nghe thân thương quá! Mỗi lần uống một bát nước chè Gay sóng sánh vàng ở một nơi xa, lòng tôi lại chợt nghĩ về tuổi thơ, nhớ về gia đình đầm ấm ngày xưa, nhớ về quê hương thân thương của mình. Cứ tưởng mình không nghiện chè mà khi được nếm vị chè thơm dịu, chát ngọt tê tê đầu lưỡi, lòng lại nhớ chè Gay quá đỗi, yêu chè Gay quá đỗi.
Hình như vị chè đã ngấm vào da thịt, vào hơi thở của người con gái miền núi xứ Gay từ lúc nào…
Hà Thị Vinh Tâm
