LTS: Nhà văn Ypendranatkh sinh ra trong một gia đình viên chức đường sắt nên từ bé ông theo gia đình sống ở nhiều nơi trên đất nước Ấn Độ, được tiếp xúc với cuộc sống của nhiều người nghèo. Năm 1931 ông thi vào trường sư phạm, khi tốt nghiệp ông bắt đầu công tác với các tòa báo. Ban đầu là thơ và sau là văn chương. Ông theo trường phái hiện thực và phản ánh cuộc sống của những người phía dưới, bênh vực họ. Nhiều tác phẩm của ông được dịch ra nước ngoài. Năm 1972, ông được trao giải thưởng Dgiavakharla Neru là giải thưởng hàng năm cho các nhà hoạt động văn hóa lớn
   Ramdail là một diễn viên thực thụ. Anh có khả năng nhập vai tuyệt hảo. Ngay lúc còn trong trường trung học, nhờ khả năng này anh đã có tiếng tăm và bây giờ khi trở thành diễn viên điện ảnh thì tên tuổi của Ramdail được mọi người nói đến khắp nơi. Sau khi kết thúc bậc trung học, anh được một trong những xưởng phim của Bombay mời, rồi nhanh chóng được coi là một diễn viên tài năng của Ấn Độ. Khán giả rất hâm mộ diễn xuất của anh. Vinh quang đến với Ramdail. Anh là người có tài và rất háo danh. Trong mỗi vai, mỗi hình mẫu sáng tạo của Ramdail có cái gì đó bắt khản giả phải đứng phắt dậy từ chỗ ngồi và reo to: “Bravô”, sau đó họ còn bình phẩm mãi vai diễn của anh.
Hai tháng trước, anh lấy vợ. Đôi vợ chồng sống trong căn nhà không lớn ở ngoại ô Bombay. Trước đây, Ramdail đã từng là một người nghèo, còn bây giờ anh không thiếu thứ gì. Cái chính là việc gì phải nghĩ đến đồng tiền? Anh lấy vợ là con một gia đình giàu có. Vợ của Ramdail xinh đẹp, có học. Thượng đế đã truyền sinh lực vào tâm hồn khô héo của Ramdail, mang đến cho anh vinh quang và giàu có liên tục. Từ bầu trời thổi đến những làn hơi ẩm ướt đầy sinh khí cho mảnh đất khô héo và làm thoả mãn cơn khát của Ramdail. Trời nhá nhem. Bóng tối trở nên dài rộng hơn, dường như nó bị ném ra trên mặt đất này bởi một vị thần linh nào đó. Ramdail ngồi trên ghế ở cửa thư viện mê mẩn đọc. Trời sẫm hẳn.
Người hầu ấn nút, trong môt khoảnh khắc, tất cả gian phòng bừng sáng. Ramdail lau chiếc kính mắt bằng khăn tay rồi tiếp tục đọc. Anh đang đọc tạp chí viết cho phụ nữ. Ramdail ngẫu nhiên vớ được và đọc lướt qua, nhưng tạp chí này có một bài viết khá hay làm cho anh không dừng lại được mà phải đọc cho đến hết. Không, bài báo không viết về một diễn viên nào. Ở đây, tác giả không viết về nghệ thuật nhập vai. Đó chỉ là một mẩu nhận xét chân thực, tác giả thể hiện quan điểm không bình thường về một đặc điểm của tính cách phụ nữ như sau: “Phụ nữ được tạo ra cho tình yêu. Họ sẵn sàng hy sinh tất cả cho người yêu. Nàng có thể quỳ xuống trước người đàn ông. Nhưng nếu bị từ chối, người phụ nữ, để thoả mãn những khát khao tình yêu của mình, sẽ tìm kiếm một con người nào đó, bất kỳ, hoặc một vật vô tri vô giác. Chúng không khác nhau khi người phụ nữ cần thiết, để dâng hiến tình yêu. Định luật của tạo hoá là như vậy”. Ramdail đứng dậy, suy nghĩ một cách sâu sắc rồi rời thư viện. Dưới ánh đèn điện xanh biếc, phố xá nom đỏm dáng như cô gái sắp cưới. Tâm hồn buồn bã, Ramdail đi dọc phố. Nhìn anh bây giờ, anh có thể tượng được nó chính là người nghệ sĩ lừng danh được cả Ấn Độ thán phục.

Minh họa: Diệp Thanh

Vợ của anh – Urmila – là một phụ nữ tài sắc lạ thường. Ở cô ta dường như thể hiện một mẫu người lý tưởng về sắc đẹp của phụ nữ. Thượng đế đã ban cho cô một giọng nói diệu kỳ. Cô còn là hiện tượng hiếm có của âm nhạc, và những điều đó làm cho cô thành người phụ nữ tuyệt vời. Khi cô nghiêng đầu và những ngón tay mềm mại lướt trên phím đàn Xita, tâm hồn người phụ nữ bừng dậy, rộng mở những cánh cửa bí mật, tràn ngập trong không gian một âm thanh huyền diệu. Ramdail say đắm Urmila, cô cũng yêu chồng bằng tất cả tâm hồn và trái tim. Họ tự hào vì nhau, nhưng không có lẽ điều đó kéo dài vĩnh viễn? Vâng, có điều gì vĩnh cửu trong thế giới phi lý này. Sự hoài nghi giống như một cơn sóng thần bất ngờ ập vào, trong chớp mắt bẻ gẫy mọi chồi non của tình yêu chưa được cứng cáp. Urmila ngồi trong phòng tiếp khách. Cô ta chờ Ramdail. Bên nhà đối diện, hôm nay, xuất hiện một chàng trai trẻ nào đó. Urmila tò mò nhìn anh ta. Cô lắng nghe bước chân trên cầu thang xem có phải chồng mình hay không, nhưng cặp mắt vẫn hướng về người láng giềng trẻ tuổi. Ngôi nhà đối diện, một thời gian vắng khách, nay có ai đó đã thuê và một hai lần trong ánh điện thấp thoáng bóng người trẻ tuổi. Dường như anh chàng bị xúc động bởi điều gì ghê gớm và sống không bình an.
Đồng hồ điểm 9 giờ. Nhà đối diện tắt đèn, Urmila cảm thấy cô độc khủng khiếp. Nàng cầm lấy chiếc Xita. Những ngón tay dịu dàng lướt trên phím đàn, môi mấp máy và trong tĩnh mịch vang lên giai điệu một bài hát buồn thẳm: “Tình yêu của tôi! Đôi mắt của tôi/ Xa hơn cả sự xa thẳm của bầu trời”
Trong bài hát, nghe thấy nỗi buồn, sự dịu dàng và khát khao tình yêu. Đó là lời cầu nguyện say đắm được bật ra từ trái tim.
Urmila quên hẳn mình trong bài hát và không nhận ra chồng nàng đã đứng trước ngưỡng cửa phòng khách, ngắm nàng rất lâu. Nàng hát và quên tất cả thế giới này. Cặp mắt chăm chú hướng vào Xita, thanh âm chìm lấp trong những âm vang huyền ảo. Ramdail cau mày, im lặng quay vào phòng. Ở phòng ăn, anh bảo người phục vụ mang đồ ăn tới, ăn bữa tối rồi vào đi ngủ. Còn Urmila tiếp tục hát, không gian vang vọng mãi bài hát trầm buồn của cô.
Người chồng thương yêu của nàng, thượng đế của nàng, đến và đi, còn nàng đã mang đến cho thượng đế của mình lời cầu nguyện này. Tất cả, nàng cầu nguyện và mãi cầu nguyện cho chàng.
Ngày hôm sau, Ramdail trở về muộn. Urmila vội vã mang nước đến để chồng rửa ráy. Nàng đã nhận ra chàng không hài lòng vì điều gì đó.
– Anh đã ở đâu lâu thế? – Urmila hỏi. Ramdail im lặng không trả lời.
Urmila mang chiếc bình nước đến cho chồng. Trong nhà có hai người phục vụ, nhưng từ khi lấy chồng, Urmila luôn tự tay chăm sóc chồng. Buổi chiều, khi Ramdail về nhà, Urmila luôn giúp chồng lau rửa, mang thức ăn đến và hỏi han tin tức mới trong xưởng phim. Lần này, Ramdail thậm chí không mấp máy môi. Urmila đứng trước chồng và im lặng nhìn anh ta đang căng người trong cáu giận. Trái tim nàng đập mạnh. Trong đầu xuất hiện hàng nghìn câu hỏi ngạc nhiên. Nàng muốn trao đổi với chồng nhưng sợ hãi như thể anh ta sắp mắng nàng nên lại im lặng. Ở đâu đó, trong sâu thẳm của Urmila, leo lét hy vọng, nhưng cảm giác tuyệt vọng đã chế ngự cô. Khi sự hoài nghi bao trùm tâm hồn con người, nó luôn đi cùng với thất vọng chán chường, hy vọng vuột mất như một ảo ảnh.
– Công việc của anh tốt đẹp cả chứ? – Urmila đánh bạo hỏi.
– Im.
– Anh!
– Tôi bảo: im!
Urmila cứng người, thất vọng bao trùm và đánh mất sự dũng cảm cuối cùng.
Cô nhớ lại mới chiều hôm qua, không có lẽ chỉ vì say đắm bài hát, không nhận ra chồng mà anh ta giận dữ đến thế! Nàng không thể hiểu được. Lẽ ra anh ta phải vui mừng vì nàng yêu bài hát đến thế. Không, vấn đề không phải như vậy. Có thể chàng cáu kỉnh vì chuyện khác. Có thể cãi nhau với ai đó, hay là chuyện gì rủi ro chăng. Đầu óc nàng cứ o o vì những phán đoán đó.
– Nếu em, nô lệ của anh, có lỗi vì việc gì đó, mong anh tha thứ.
Nàng quỳ xuống, gục đầu trước chân chàng. Ramdail bỏ vào phòng và Urmila ngã sấp mặt xuống sàn.
Urmila úp mặt xuống sàn, khóc, rất lâu. Nàng không thể tin rằng chồng nàng đã thay lòng đổi dạ vì một điều vớ vẩn nào đó. Cho đến chiều hôm qua, anh ta vẫn không có một lý do nào để quở trách nàng. Thậm chí anh có mếch lòng vì một chuyện vớ vẩn nào đó, thì việc gì phải xúc phạm nàng?
“Có thể một nữ diễn viên nào đó đã mê hoặc anh ta chăng?”- Nàng nghi ngờ nhưng không tin chuyện đó. Đầu Urmila nặng như chì. Tất nhiên, Ramdail có thể say mê một ai đó nhưng Urmila cho là thật đáng xấu hổ khi nghĩ về chuyện đó. Tại sao nàng không hỏi vì điều gì mà chồng nàng không chú ý tới nàng? Phải chăng nàng không có quyền để ý đến chàng? Phải chăng họ không là vợ chồng? Với ý nghĩ đó, nàng đứng dậy từ sàn nhà. Nàng cảm thấy mình có một sức mạnh mới. Bây giờ Urmila sẽ đi gặp và hỏi chồng vì điều gì giận dữ, đừng đi đâu khi chưa giải thích lý do, hoặc anh ta sẽ cười xoà, ôm lấy nàng và nói: “Đúng, anh trêu em một tí, thế thôi”.
Nàng chậm chạp đi vào buồng Ramdail. Anh đang nằm. Trên mặt anh đọng lại một nụ cười. Chỉ có thượng đế mới biết đó là sự đau khổ không thể hiện hay là niềm vui ngấm ngầm.
Nàng khó nhọc bước vào phòng. Ramdail trở dậy và ra khỏi phòng. “Đi nghỉ đi và đừng có động vào tôi!”-  Ramdail nói với giọng hung dữ.
– Phải chăng…
– Tôi bảo: đi ngay!
Urmila chết lặng tại chỗ, cứ như thể bà phù thuỷ chạm vào người cô chiếc đũa thần. Sự cương quyết mới có cách đây không lâu biến mất. Nàng không thể và không muốn hỏi nữa. Tất cả mọi ý nghĩ bay ra khỏi đầu: những gì nàng chuẩn bị hỏi tại sao anh ta buồn, những cơn giận dữ vô lý, đề nghị tha thứ…
Nàng im lặng quay về phòng và suốt đêm vật vã trên đệm, cố gắng thiếp đi. Nhưng giấc mơ không đến.
Từ dạo đó, tháng ngày đi như bay. Ramdail hầu như vắng nhà. Cùng với hai nữ phục vụ, Urmila tăng thêm người thứ ba. Tất cả họ đều trêu gan nàng. Nàng không cần sự săn sóc của họ. Nàng cần tình yêu, mà tình yêu thì không có trong cuộc đời.
Mùa mưa phùn đã đến. Bầu trời bao phủ những đám mây. Gió lạnh thổi và vang vọng khắp nơi những tiếng kêu của một loài sếu. Từng trận gió ập vào nhà. Nhưng nó không mang đến niềm vui mà là nỗi buồn xộc thẳng vào tim
Tận sâu thẳm tâm hồn thoát ra tiếng thở dài. Nàng nhấc cây Xita và bắt đầu hát những lời về sự chia ly. Những gì u ẩn trong tâm hồn nàng hiện lên rõ trong bài ca này. Không gian chập chờn vì âm thanh. Ngoài giai điệu, thế gian này không tồn tại đối với nàng. Trong im lặng của buổi chiều, bài hát của nàng dường như chứa toàn bộ thế giới.
Bỗng nhiên, như là để trả lời thanh âm của cây Xita, bên nhà đối diện, bỗng có tiếng hát: “Không có người, tình yêu của tôi/ Tìm nơi đâu sự yên tĩnh tâm hồn”
Ai đó đã mở được tâm hồn Urmila và đọc được trong đó điều bí mật của nàng. Đó là ý nghĩa của bài hát. Kinh ngạc, quên hết mọi sự trên đời, nàng để ý sang âm thanh. Giọng hát mới huyền diệu làm sao! Lời ca được hát bằng cả tâm hồn như thể xé rách lồng ngực để thoát ra. Đã từ một tháng nay, bên nhà đối diện nghe tiếng Xita, nhưng Urmila không chú ý tới họ. Hôm nay chỉ có trời mới biết tại sao trái tim Urmila lại bị bài hát quyến rũ…. Nàng muốn ngồi bên cạnh cửa sổ, nhưng ngồi ở đấy có vẻ giống một tên trộm không kinh nghiệm. Nàng sợ cơn hứng của mình. Dù vậy, nàng vẫn đến bên gần cửa sổ và nhìn. Nhưng ngồi ở đấy là để nhớ về chồng. Urmila nhấc cây Xita, đặt nó vào chỗ cũ để khi người đó cất tiếng hát không nghĩ là nàng đáp lại anh ta. Một lần nữa, nàng vớ lấy cuốn sách nào đó bắt đầu đọc. Nhưng sách rơi khỏi tay, nàng hình dung chữ cái trong mỗi dòng nhảy múa và tạo thành câu chữ: “Không có người, tình yêu của tôi/ Tìm nơi đâu sự yên tĩnh tâm hồn”
Nàng ném sách và nằm dài trên ghế tựa. Và cái giọng hát, vẫn hát. Bài hát tràn ngập tâm hồn nàng. Để kìm mình, nàng cầm lấy Xita sờ vào những sợi dây, khe khẽ hát. Từ từ, giọng lời ca trở nên to dần và vang lên: “Không có người, tình yêu của tôi/ Tìm nơi đâu sự yên tĩnh tâm hồn”
Bất ngờ bài hát dừng đột ngột và không gian âm thanh huyền ảo biến mất. Nàng đứng dậy, tiến đến bên cửa sổ. Chàng trai đang giữ trong tay cây đàn Xita và lắng nghe cô gái hát: Niềm vui tràn ngập trong nàng, niềm vui chiến thắng! Trong khoảnh khắc này nàng quên tất cả: Ramdail, tình yêu của nàng với anh ta và những gì mà nàng đang thiếu hụt. Trong đầu chỉ có một ý nghĩ: Nàng đã chiến thắng.
Từ dạo đó, mỗi ngày trong không gian vang lên hai bài hát. Hai con người bất hạnh thể hiện sự cảm thông với nhau thông qua âm nhạc, phơi bày nỗi buồn của mình.

Minh họa: Diệp Thanh

Một tháng đã trôi qua, Ramdail đóng phim mới và thỉnh thoảng làm việc ở xưởng cả ban đêm. Trong những ngày này, Ramdail chỉ về nhà có một lần. Trái tim Urmila đập mạnh. Nhưng không giống sự hồi hộp lần trước. Trước kia, nàng bắt đầu lo lắng chỉ từ suy nghĩ Ramdail có thể giận nàng, bây giờ Urmila lo mỗi một điều làm thế nào để anh ta không biết cái gì đã xảy ra trong tâm hồn nàng – làm thế nào để anh ta không ở nhà suốt đêm và không ngăn cản cuộc hẹn hò bằng âm nhạc kia với người hàng xóm. Đã đến tuần lễ cuối cùng của tháng 10. Ramdail  về nhà. Urmila quyết định thậm chí không thèm nhìn ngó gì đến chồng. Ramdail không đả động đến nàng. Sau một giờ, anh ta ra đi, dặn lại người hầu: “Tôi sẽ không thể ở nhà trong 1 tháng tới. Phải thu thanh lại một lần nữa”. Sau khi Ramdail ra đi, Urmila thở phào nhẹ nhõm, giống như hòn đá trĩu nặng rời khỏi ngực. Nàng không thể kể tất cả cho Ramdail nghe vì chắc gì chàng sẽ hiểu. Nước bao giờ cũng chảy xuống chân núi chứ không bao giờ chảy lên đỉnh núi. Ramdail bây giờ ở rất xa nàng, còn chàng trai nghệ sĩ thì ở đây, thật gần. Trái tim của Urmila hướng về chàng. Trong ngày hôm đó, Urmila bắt đầu cất tiếng hát, một bài hát mới mà trong đó, bên cạnh nỗi buồn da diết hàm ẩn niềm vui mới. Bây giờ nàng hay hát ở ngoài hiên chứ không ở trong phòng. Từ phòng đối diện vang lên bài hát trả lời. Giai điệu quấn vào nhau. Và trái tim họ gặp gỡ. Buổi chiều đến gần. Urmila đi dạo trong vườn. Cái nhìn của nàng hướng về nhà đối diện. Nàng mong rằng chàng trai không quen sẽ xuất hiện trong vườn và nàng sẽ kể cho chàng biết điều đau khổ trong tâm can mình. Nàng chỉ có một mình. Hoàng hôn đặc quánh lại, trong đó hoà tan những ráng hang cuối cùng của ngày.
Trời trở lạnh. Thiên nhiên mơ màng. Một cảm giác khó chịu nào đó bao trùm lấy Urmila. Nàng ngồi trên ghế băng, hát không thành tiếng: “Khi nào đôi mắt của em/Lại nhìn thấy anh lần nữa?”.
Giọng của nàng to dần và bài hát vang lên trong màn đêm sẫm tối. Bỗng nhiên có ai đó đến gần nàng từ phía ngoài phố, chạm khẽ vào vai nàng.
– Chị hát hay quá
Trong bóng đêm, Urmila có thể nhìn thấy người đã đến gần nàng. Đó là một chàng trai đẹp, ăn mặc lịch sự, hàng ria nhỏ, tóc dài được cắt theo mốt thời thượng. Anh ta mặc sơ mi lụa.
Urmila nhìn trộm anh ta. Trái tim thì nói: hãy chạy đi, còn đôi chân cứ như gắn chặt xuống đất. Nàng giống như con chim nhỏ bay trộm tới cái chuồng mà trong đó có những hạt kiều mạch vứt tung toé. Như vậy đấy, sẽ đến…
– Giọng chị thật kỳ diệu!
Urmila ngước mắt nhìn chàng trai và mỉm cười. Chàng trai mỉm cười đáp lại
– Tất cả là nhờ có anh, tôi còn lâu mới đạt được nghệ thuật của anh – nàng nói. Anh ta bật cười:
– Anh sống một mình à?
– Vâng.
– Thế còn vợ anh?
Chàng trai nói gằn:
– Vợ ư? Trong thế giới này tôi chỉ có một mình, không yêu ai mà cũng không cần ai.
Giọng chàng trai run rẩy. Urmila thấy anh ta xanh xao, gương mặt buồn vô hạn. Làn sóng đồng cảm vỗ về nhẹ trong nàng. Mắt nàng đẫm lệ.
Chàng trai nhẩy qua hàng rào, đến bên ghế và ngồi cạnh. Urmila muốn ngồi xa ra một chút nhưng rồi lại thôi.
Chàng cầm lấy tay thiếu phụ. Urmila run rẩy vì hồi hộp. Nàng muốn rút tay lại. Mắt chàng trai rớm lệ. Nàng để tay lại trong tay chàng. Chàng nói: “Tôi hy vọng rằng tôi sẽ đến đây, chỉ có hai ta với nhau thôi và tôi sẽ hát những ca khúc của mình để lãng quên nỗi buồn thảm của tôi. Tôi không thiếu tiền bạc, vinh quang nhưng tất cả đã không mang lại bình yên cho tâm hồn. Khi tôi chơi Xita, tâm hồn tôi trở nên ấm áp và thanh thản. Nhưng giờ đây, Xita không còn mang lại cho tôi niềm vui sướng nữa…”
Tất cả đều rất dễ hiểu đối với Urmila. Nàng, một lần nữa, thử rút khỏi tay chàng. Chàng trai không buông ra và bất thình lình ôm choàng người phụ nữ, đặt lên những cái hôn thèm khát. Urmila đỏ mặt, giật tay ra và bỏ chạy.
– Khi nào tôi lại gặp chị lần nữa? – chàng hét to theo.
Urmila không trả lời. Nàng chạy vào buồng, lăn ra giường và khóc. Con chim đã mắc bẫy, giẫy giụa ở trong đó, gắng tìm cách thoát ra. Nàng nằm lâu, khóc và nhớ lại việc chồng đã xử tệ bạc với mình như thế nào. Mặc dù vậy, Urmila vẫn thấy sự việc vừa rồi thật xấu xa tệ hại, ngọn lửa ăn năn cháy leo lét. Urmila muốn rằng Ramdail sẽ đến, ngồi bên cạnh, âu yếm nàng và nàng có thể quỳ xuống khóc, khóc thật lâu để có thể làm tan trái tim băng  giá của Ramdail.
Nàng đứng dậy, bước vào thư viện của chồng. Trong cái góc nhỏ, đặt trên bàn là tấm chân dung của chồng. Urmila cầm lấy, thổn thức, hôn bức ảnh mấy lần.
Tiếng động của những bước chân cắt đứt dòng suy nghĩ. Urmila chuẩn bị gặp chồng với trái tim trong sáng. Tâm hồn nàng trở nên thanh khiết. Tình yêu chân chính đã làm Urmila trắng trong trở lại.
Nàng lấy  nước trong bếp và mang đến cho Ramdail. Trong mắt hãy còn lệ, tim tràn ngập tia hy vọng. Nàng nhìn chồng, anh ta cầm lấy ca nước rửa ráy và sau đó ra lệnh cho Urmila đi ăn tối. Khi Urmila mang đồ tráng miệng đến, người chồng ôm lấy nàng, đặt vào miệng nàng một miếng bánh ngọt. Urmila cháy lên niềm hạnh phúc. Nàng ngước cặp mắt và nhìn. Ramdail ngồi ở tư thế đó, còn nàng như là đã đứng và đang đứng trước mặt anh ta với một cốc nước trong tay. Tia hy vọng tắt ngấm. Mọi ước mơ tiêu tan. Chỉ còn lại sự thật cay đắng và khủng khiếp. Ramdail hất đầu ra lệnh cho vợ lui ra. Nàng im lặng phục tùng. Đó là chuyển động không phải của cơ thể sống mà là của con búp bê gỗ theo lệnh chủ. Nàng quay trở lại phòng, đặt chiếc cốc xuống bàn, gục xuống sàn, đau khổ khóc. Thậm chí cái sàn nhà lạnh lẽo và câm lặng cũng đồng cảm với nàng. Nàng áp chặt vào và khóc cho vợi bớt nỗi khổ. Đã vài ngày nàng không ra khỏi phòng. “Tôi sẽ không ở nhà hai tuần lễ – Ramdail nói với người phục vụ – hãy để ý làm tốt công việc”. Vì sự nhẫn tâm của chồng, những giọt lệ trên mắt nàng không khô đi. Nàng đang chìm dần trong biển tội lỗi, còn chồng thậm chí không thèm động tay để cứu. Làn sóng tràn vào nàng, còn anh chồng bình thản vô cảm, đứng trên bờ theo dõi nàng đang chết dần.
Từ nhà hàng xóm lại vang lên những bài hát thấm đậm nỗi buồn da diết và đau khổ. Urmila với một tâm hồn nhạy cảm âm nhạc như vậy, tràn ngập xúc động. Nhưng nàng không chạy ra khỏi phòng. Buổi chiều đã đến, chàng trai hát những bài ca không vui của mình. Trái tim Urmila cảm thấy hết những âm sắc giọng hát. Nàng đứng dậy và đi ra phòng khách. Cây Xita của nàng nằm ở góc như một vật thể trơ trọi yếu đuối. Bụi bao phủ cây đàn. Nàng lại gần Xita, phủi sạch bụi, xúc động cực điểm, hôn lên cây đàn. Những giọt lệ ướt hai bên má. Chàng trai láng giềng lại hát: “Ở đâu lỗi của tôi/ Ta âu yếm bằng điều gì?”
Urmila thở dài, những ngón tay nàng run rẩy lướt trên dây đàn. Vô tình, nàng bắt đầu đàn giai điệu: “Ở đâu lỗi của tôi/ Ta âu yếm bằng điều gì?”
Khi tiếp tục hát, chàng trai ra khỏi nhà, nhẩy qua hàng rào và ngồi vào ghế với Urmila. Nàng tiếp tục đàn, chàng hát. Có thể chàng chưa bao giờ hát hay như vậy còn nàng chưa bao giờ chơi tuyệt diệu như vậy. Giai điệu bài hát và thanh âm cuốn vào nhau dường như là kể với họ về tình yêu.
Bài hát kết thúc. Chàng trai mạnh mẽ ôm nàng và hôn. Urmila tránh né, chàng lại một lần nữa ôm lấy nàng. Nàng dứt ra và thử bỏ chạy. Chàng trai đặt nàng ngồi xuống, bất ngờ tháo mép và tóc giả. Trời đã tối. Trong ánh hoàng hôn mờ mờ, Urmila thấy – trước mặt mình chính là chồng nàng đang cười nhạo báng. Urmila xanh xao, tím mặt.
– Thật khó khăn anh mới lừa được em!
Ramdail thốt lên, ôm nàng vào lòng và vui mừng với chiến thắng.
Ai có thể nghĩ được rằng, anh ta, bằng kinh nghiệm bản thân đã quyết định chứng minh tính đúng đắn của một phán đoán về tính cách phụ nữ đã đọc trong một bài báo cách đây 2 tháng.
– Tôi sẽ quay lại ngay – Urmila nói và bỏ chạy vào buồng riêng.
Một vài khoảnh khắc trôi qua. Ramdail ngồi và nhìn trong những suy nghĩ của mình. Tiếng kêu từ phòng Urmila cắt ngang dòng suy nghĩ. Anh ta nhẩy bổ vào và thấy Urmila đã tự đốt quần áo mình. Ngọn lửa tàn nhẫn đang bình thản trùm lên người nàng.
   Ramdail kêu to khủng khiếp lao vào cứu vợ. Anh đã làm tất cả để giúp vợ nhưng muộn rồi! Thi thể Urmila đã cháy lên trong ngọn lửa tang lễ, còn Ramdail ngồi như phỗng đá bên cạnh, suy nghĩ về điều ngu xuẩn mà mình đã làm thử giải đáp câu đố kia – câu đố về trái tim phụ nữ.

Ypendranatkh Ask (Ấn Độ)

Nguyễn Thiên Việt (dịch)                                                       
(Bài đăng trên Tạp chí Sông Lam, số 8/ tháng 8+9/2020)