Đảo Lan Châu – Cửa Lò nổi tiếng là một địa chỉ du lịch bởi cảnh quan hoang sơ giữa biển xanh cát trắng đầy lãng mạn và đẹp mê hồn khi thủy triều lên xuống trong cảnh hoàng hôn hay bình minh. Nơi đây còn nổi tiếng bởi đặc sản mực “nháy” với nghề câu của làng chài thuộc hai phường Nghi Thủy và Thu thủy.
Cả hai làng chài Nghi Thủy ở bến phía bắc đảo và làng chài Thu Thủy ở nam đảo có khoảng gần 200 hộ làm nghề câu mực. Ngư cụ của nghề câu mực nháy gồm một chiến “mủng” –thuyền thúng đường kính khoảng 2m được gắn một máy đẩy 7 mã lực; một bộ đèn pha xài bằng acquy, một bộ lưỡi câu kèm bộ mồi giả bằng chất kim tuyến phát sáng để nhử mực và vài chiếc vợt để chao vớt mực.
Tại các làng chài Cửa Lò ngư dân đi câu mực bằng thuyền thúng nhỏ nhoi nên hoạt động này chủ yếu diễn ra trong những ngày sóng êm biển lặng. Khi Cửa Lò vào mùa du lịch cũng là lúc mùa câu mực “nháy” của các làng chài Nghi Thủy, Thu Thủy bắt đầu. Chiều hoàng hôn, khi bãi biển đông đúc du khách tắm biển cũng là lúc các thợ câu mực xuống bến chài Lan Châu. Lúc này, những thủy thủ kiêm thuyền trưởng sẽ cùng vợ con dùng xe lôi 2 bánh đưa thuyền thúng cùng ngư cụ xuống nước bắt đầu cho chuyến câu mực đầu tiên trong ngày.
Anh Nguyễn Văn Nam, một tay săn mực có hạng của làng chài Thu Thủy cho biết: vào thời vụ nắng nam này, mỗi đêm thợ câu đi về 4-5 vát (chuyến). Vát đầu tiên từ lúc 5-6 giờ chiều đến khoảng 7-8 tối, mực câu được chuyển về cho vợ con bán ngay cho du khách và dân địa phương tại bến. Cứ sau vài tiếng đồng hồ được vài ba ký mực là họ lại vào bờ chuyển mực lên bến cho người nhà rồi tiếp tục đi vát khác. 5-6 giờ sáng là kết thúc một ngày câu mực. Con mực to bằng ngón chân cái trở lên thì câu bằng lưỡi câu và mồi nhử; mực nhỏ đi theo đàn thì bật đèn pha nhử rồi dùng vợt để chao. Mực được đựng trong xô chậu có nước biển nên lúc về bến con mực vẫn “nhấp nháy” tươi rói. Người dân chia mực thành “mớ” nhỏ trong 1 chiếc tô rồi bày bán ngay tại bến hoặc bán dọc đường từ đảo đến tận gần đường Bình Minh (Cửa Lò). Mỗi mớ mực loại vừa và to (khoảng 7-10 con) có giá giao động từ 70 -100 nghìn đồng; mực “nhí” ba “mớ” giá bán 100 nghìn đồng.
Anh Nam cũng cho biết nghề câu mực “thức đêm mò hôm” vất vả nhưng cho thu nhập khá. Một đêm tính từ buổi chập chiều hôm trước đến rạng sáng hôm sau, mỗi thuyền thu nhập bình quân khoảng 1-1,5 triệu đồng.
Đến Cửa Lò vào những ngày này, du khách vừa được tận thưởng sở thích tắm biển, thưởng ngoạn những cảnh quan kỳ thú, những dịch vụ hấp dẫn của phố biển; và không thể bỏ qua sở thích được trải nghiệm không khí lao động, sinh hoạt của các làng chài, chợ đêm mực “nháy” Lan Châu.
Cảnh Dương
